Zondagavond nam de senaat met nipte meerderheid een grootschalig pakket aan dat de opwarming van de aarde moet temperen. Welke impact hebben de plannen van president Joe Biden op Amerikaanse beursbedrijven en wie zijn de winnaars en verliezers?
430 miljard dollar. Dat is het bedrag dat Biden uittrekt – in de vorm van belastingverlagingen en subsidies – om klimaatverandering tegen te gaan.
De Democraten kwamen superlatieven tekort nadat het pakket door de senaat was geloodst. Er werd gesproken over een historische politieke overwinning, niet eerder werd zo veel geld opzij gezet om klimaatverandering tegen te gaan.
De plannen kennen duidelijk winnaars (groene energiesector) en verliezers (farmaciebedrijven), en toch was over de gehele linie de reactie op aandelenmarkten lauwtjes, zo blijkt uit de koersbewegingen van de grootste 3000 Amerikaanse bedrijven.
Biden moest erkennen dat ‘er veel compromissen nodig waren, zoals altijd het geval is bij belangrijke zaken’. En compromissen vertalen zich in details, kleine lettertjes en venijnige voorwaarden die de impact van de plannen mogelijk afstompen. Het maakt dat winnaars minder winnen, en verliezers minder verliezen. Een overzicht.
Winnaar 1: Autobouwers
Onderdeel van het plan is een subsidie voor de aanschaf van elektrische auto’s die kan oplopen tot 7500 dollar. In eerste aanleg waren beleggers in (elektrische) autobouwers euforisch.
Maar die euforie werd in de loop van de dag wat getemperd. Zo steeg het aandeel Tesla maandag met meer dan 5 procent in de eerste handelsuren, maar viel de winst terug tot 0,8 procent bij de eindgong.
Er was niet alleen maar goed nieuws. Meest saillant is dat er strengere eisen komen ten aanzien van het belangrijkste onderdeel van een elektrische auto: de batterij. Het komt erop neer dat een deel van de batterij in de VS in elkaar gezet moet worden om voor de gehele subsidie in aanmerking te komen. Ook moeten de grondstoffen uit landen worden gehaald waar de VS een handelsverdrag mee hebben. Het is lastig inschatten in hoeverre dit soort eisen tot extra kosten leidt voor autobouwers.
Ook is de subsidie alleen van toepassing op auto’s die minder dan 55 duizend dollar kosten (de grens is 80 duizend dollar voor grotere auto’s als SUV’s) en niet voor duurdere auto’s waar de winstmarges hoger liggen.
Toch waren autobouwers - van Ford en GM tot de kleinere bouwer van luxe elektrische auto’s Lucid - duidelijk de grootste profiteurs op de beurs van Bidens plannen.
Beurswaarde autobouwers stijgt met miljarden op Bidens pakket
| Bedrijf |
koersstijging |
stijging beurswaarde |
|
Tesla |
0,8% |
$ 7,061 |
|
Rivian |
6,8% |
$ 2,180 |
|
Lucid |
3,7% |
$ 1,121 |
|
Ford |
3,1% |
$ 1,930 |
|
General Motors |
4,2% |
$ 2,187 |
Bron: Bloomberg. Slotkoers 8 augustus t.o.v. 5 augustus. Bedragen in miljarden.
Winnaar 2: Groene energie
Bedrijven die actief zijn in groene energie kunnen 30 miljard dollar aan belastingvoordelen tegemoetzien. Denk hier aan bouwers van zonnepanelen, windturbines en batterijen.
| Bedrijf |
koersstijging |
stijging beurswaarde |
|
FuelCell Energy |
7,7% |
$ 124 |
|
Enviva |
5,8% |
$ 274 |
|
First Solar |
4,7% |
$ 516 |
|
Sunrun |
2,7% |
$ 191 |
|
Plug Power |
1,7% |
$ 249 |
Bron: Bloomberg. Slotkoers 8 augustus t.o.v. 5 augustus. Bedragen in miljoenen.
Ook nutsbedrijven, die in de VS vaak beursgenoteerd zijn, vallen in de categorie winnaars. Er is sprake van een direct voordeel omdat de bouw van bijvoorbeeld groene energiecentrales zwaar gesubsidieerd zal worden.
Meer indirect wordt geprofiteerd omdat het steunpakket ertoe leidt dat de vraag naar elektriciteit nog harder zal groeien. Denk alleen al aan die extra stekkerauto’s die op de Amerikaanse snelwegen zullen rijden als gevolg van de subsidies.
Winnaar 3: Big oil
Enigszins opvallend is dat de aandelen van de grote olie- en gasbedrijven als Exxon (plus 0,6 procent), Occidental Petroleum (1,7 procent) en ConocoPhillips (0,8 procent) ook (bescheiden) in de plus stonden.
In het pakket zit een handreiking aan de fossiele industrie die werd afgedwongen door Democratische senator Joe Manchin. Dit is duidelijk een van de compromissen waar Biden het over had. De Amerikaanse overheid gaat meer stukken land en zee veilen waar naar olie en gas mag worden geboord.
Daarnaast komen er zeer royale subsidies voor de productie van schone waterstof en worden belastingvoordelen voor het afvangen en opslaan van CO2 verlengd. Voor het laatste zal Exxon ongetwijfeld het nodige lobbywerk hebben verricht. Waar Europese majors willen vergroenen door olie-activiteiten langzaam af te bouwen en in groene proposities te investeren, blijft Exxon vol inzetten op fossiel.
Het is veelzeggend dat het vinden van oplossingen en technieken die koolstof afvangen en opslaan een kernonderdeel is van de duurzaamheidsstrategie van Exxon.
Milieuactivisten spraken spottend over een ‘klimaatzelfmoordpakket’. Maar dat lijkt wat overdreven. Zo worden limieten ingevoerd voor de uitstoot van methaan. Bij overschrijding moeten oliebedrijven forse boetes betalen.
Verliezer 1: Bedrijven die nu weinig belasting betalen
Niets is gratis. Bidens voordeeltjes en subsidies worden gefinancierd uit belastingverhogingen. De rekening wordt vooral neergelegd bij (de aandeelhouders van) grote bedrijven.
Nieuwe regelgeving moet een einde maken aan het feit dat veel (beursgenoteerde) bedrijven weinig (federale) belasting betalen. Bedrijven als Amazon, Exxon en Nike laten winsten vallen in landen met gunstige fiscale regimes of maken gebruik van allerlei aftrekposten waardoor de (fiscale) winst sterk wordt gedrukt en niet of nauwelijks belasting betaald hoeft te worden.
Biden wil hier korte metten mee maken door een minimumtarief in te voeren van 15 procent van de winst die – daadwerkelijk – wordt gerapporteerd in de jaarrekening. De hogere toekomstige belastingaanslag voor corporate Amerika zou in theorie tot fors lagere waarderingen van aandelen moeten leiden.
De inschatting van beleggers is anders. De koersen van bedrijven die de laatste jaren weinig belasting betaalden, denk aan Amazon en Nike, bleven nagenoeg onveranderd. Uitgangspunt lijkt dat bedrijven opnieuw gaten in de regelgeving vinden.
Verliezer 2: Grote inkopers
Er wordt ook een belasting op aandeleninkopen van één procent ingevoerd. Waar bedrijven in Europa overtollig kapitaal uitkeren als dividend, is het in de VS vooral gebruikelijk om aandelen in te kopen.
Onder Democraten groeide de afkeer, want in plaats van het ‘kunstmatig oppompen’ van de koers door de aandeleninkopen zou beter kunnen worden geïnvesteerd in nieuwe machines, fabrieken of hogere salarissen voor werknemers. Dat voor veel bedrijven – bijvoorbeeld in krimpende sectoren – investeringen in eigen aandelen (veel) rendabeler kunnen zijn dan nieuwe productielijnen, lijkt daarbij van ondergeschikt belang.
Beleggers hangen geen slingers op, maar het belastingpercentage van één procent lijkt te laag om schrik aan te jagen. Zo daalde Apple, dat in de laatste tien jaar voor ruim 500 miljard dollar eigen aandelen opkocht, met slechts 0,3 procent. Dat is ruis.
De belasting wordt waarschijnlijk januari volgend jaar ingevoerd. Het valt niet uit te sluiten dat bedrijven die erg ruim in hun jasje zitten op korte termijn grootschalige inkoopprogramma’s aankondigen om de nieuwe belasting te vermijden. Recent kondigden PayPal, Moderna en Exxon al programma’s aan.
Verliezer 3: Farmaciebedrijven
Er wordt in de VS al jaren gesoebat over het beteugelen van prijsstingingen voor medicijnen, maar nu lijkt er daadwerkelijk iets te veranderen.
Medicare, het sociale verzekeringsprogramma dat tientallen miljoenen Amerikanen toegang geeft tot de zorg, krijgt meer macht om te onderhandelen met farmaceuten over de prijzen van pillen, medicijnen en andere behandelmethodes.
Maar ook hier geldt dat de aandelenkoersen van farmareuzen als Pfizer (plus 0,6 procent), AbbVie (plus 1,7 procent) en Merck (plus 1,2 procent) niet onderuitgingen op het nieuws. Hier speelt ongetwijfeld mee dat de nieuwe spelregels geleidelijk worden ingevoerd en de gegeven onderhandelingsmacht voor Medicare in eerste aanleg alleen betrekking heeft op een beperkt aantal medicijnen.
Experts hinten er bovendien op dat de bedrijven mogelijk zullen proberen de prijzen (extra) te verhogen voor patiënten die zich particulier hebben verzekerd, om het verlies aan omzet te compenseren. Ook is er een risico dat nieuwe medicijnen, die buiten de nieuwe regels vallen, tegen hogere prijzen in de markt zullen worden gezet.
| Bidens plannen in een notendop |
|
|